Karpackie buczyny, meandry Sanu, bieszczadzkie połoniny i wyrobiska starych cegielni pod Przemyślem już na stałe zagościły w „ptasim tournee” polskich i zagranicznych grup miłośników obserwacji dzikiej przyrody.

Podkarpackie lasy i opuszczone przez ludzi doliny stanowią schronienie i miejsce rozrodu dla zagrożonych wyginięciem dziennych i nocnych ptaków drapieżnych. W Bieszczadach, Górach Sanocko-Turczańskich, Beskidzie Niskim i na Pogórzu Przemyskim każdego roku gnieździ się około 20 par orłów przednich. Dla porównania w całej Polsce jest ich zaledwie 30-35 par. Dla ochrony orłów bardzo ważne jest zachowanie starodrzewi, szczególnie wiekowych jodeł , na których najczęściej budują one swoje gniazda. W okolicach stawów rybnych w Budzie Stalowskiej oraz w Lasach Janowskich gnieździ się kilka par, największego z naszych ptaków drapieżnych – bielika. w drugiej połowie kwietnia z zimowisk w Afryce powraca mniejszy przedstawiciel rodziny jastrzębiowatych – orlik krzykliwy. Tuż po przylocie samce często i głośno tokują w locie na skrajach lasów w pobliżu wilgotnych i podmokłych łąk. W Beskidzie Niskim orliki krzykliwe gnieżdżą się w największym w Polsce zagęszczeniu, kilkunastu par na każde 100 km². Nie dziwi zatem fakt, że ptak ten stał się symbolem Magurskiego Parku Narodowego. 

Bielik, fot. J.Szarek

Orlik krzykliwy, fot....

Orlik krzykliwy, fot....

W podkarpackich lasach spotyka się także kilka rzadkich krajowych gatunków sów, w tym największą  puchacza oraz najmniejszą mierzącą zaledwie kilkanaście centymetrów długości – sóweczkę. Na Podkarpaciu licznie występuje puszczyk uralski. Ta duża sowa o długość ciała przekraczającej pół metra, doskonale czuje się w starych lasach bukowo-jodłowych, poprzecinanych polanami i drogami leśnymi. Ale nie tylko, bo ku zdziwieniu ornitologów w latach 1988-1997 para puszczyków uralskich gnieździła się i wyprowadzała pisklęta w centrum Przemyśla - w Parku Zamkowym.

Puszczyk uralski, fot....

Puszczyk uralski, fot....

Sóweczka, fot....

Nad górskimi potokami swoje gniazda zakładają pliszki, strumieniówki i karmazynowo ubarwione dziwonie. Podkarpackie łąki, ugory oraz pastwiska porośnięte kępami ciernistych krzewów są zasiedlane przez trznadle, pokląskwy i uznane za zagrożone wyginięciem w Europie – gąsiorki i derkacze. Podkarpacie może też nosić miano „krainy dzięciołów”. Występują tu regularnie wszystkie z 10 żyjących na wolności europejskich gatunków, w tym największego - dzięciola czarnego oraz tak rzadkie jak dzięcioł białogrzbiety i trójpalczasty. Trzydzieści lat temu po raz pierwszy w Polsce pod Rzeszowem obserwowany był pochodzący z Półwyspu Bałkańskiego dzięcioł białoszyi, zwany też syryjskim. Bez użycia lornetki bardzo trudno jest go odróżnić od najpospoliciej spotykanego, dzięcioła dużego.

Gąsiorek

Pliszka siwa

Dzięcioł czarny

Położona w powiecie przemyskim gmina Stubno, uchodzi za polska „stolicę bocianów”. W 1984r. zanotowano tu rekordową liczbę 272 ptaków żyjących w 74 gniazdach! Dla uczczenia tego faktu w centrum Stubna stanął pomnik bociana białego. Wielkie kompleksy stawów oraz doliny rzek to ulubione miejsce żerowania rzadkiego i płochliwego bociana czarnego oraz czapli siwych i białych. Stawy to także królestwo ptactwa wodnego kaczek, gęsi, perkozów i wielu innych gatunków.

Bocian biały

Bocian czarny

Czapla siwa

Jesienią wzdłuż dolin rzecznych Podkarpacia w kierunku południowym masowo przelatują żurawie, bociany, gawrony i szereg mniej zauważalnych gatunków ptaków. Z kolei niezamarzające odcinki rzek i niektóre zbiorniki wodne (np. Zalew Myczkowski) przyciągają zimowych gości z północy Europy, w tym łabędzie nieme i krzykliwe, dzikie gęsi, kaczki nurkujące (gągoły i czernice).

Żurawie

Łabędzie nieme

Kaczki krzyżówki, fot....