Serwis poświęcony przyrodzie województwa podkarpackiego

Góra Chełm

GÓRA CHEŁM

 

Rezerwat przyrody „Góra Chełm” utworzony został w roku 1996 na terenie miejscowości Stępina (gmina Frysztak) i Jaszurowa (gmina Wiśniowa), w powiecie strzyżowskim. Rezerwat o powierzchni 155,25 ha położony jest na obszarze Czarnorzecko- Strzyzowskiego Parku Krajobrazowego.
 
Góra Chełm (534 m n.p.pm.)- wchodząca w skład złożonego z pięciu szczytów pasma Klonowej Góry- to jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc Pogórza Strzyżowskiego, zarówno pod względem przyrodniczym, jak i kulturowym. W utworzonym na tym terenie rezerwacie, pomiędzy potokiem Stępinka (dopływem Wisłoka) a Kolonową Górą, ochroną objęto skupisko buczyny górskiej i podzespół trawiasty żyznej buczyny karpackiej, obszar podgórskiego łęgu jesionowego, zbiorowiska przejściowego między grądem a buczyną karpacką, tereny źródliskowe, a także nieczynny kamieniołom. Z jego szczytu można podziwiać widoki Pogórza Strzyżowskiego. 
 
W składzie flory rezerwatu odnotowano blisko 280 gatunków. Najpospoliciej występuje tu buk, jodła, grab i leszczyna, a także jeżyna gruczołowata, wietlica samicza, gajowiec żółty, marzanka wonna, narecznica samcza, turzyca drżączkowata, czyściec leśny, turzyca orzęsiona, szczawik zajęczy i turzyca leśna.  Na stosunkowo niewielkim terenie rezerwatu, położonego na granicy dwóch pięter roślinnych: pogórza i regla dolnego, odnaleziono  27 taksonów górskich, jednak najliczniejsza są rośliny reglowe (21 gatunków): m.in.: żywiec gruczołowaty (wiosną w buczynie kwitną łany tej rośliny), tojeść gajowa, przetacznik górski, starzec Fuscha, paprotnik Brauna. 
 
Góra Chełm, fot....
Góra Chełm, fot....
Góra Chełm, fot....

Spotyka się także gatunki związane z siedliskami wilgotnymi i podmokłymi np. lepiężnika białego i szałwię lepką. Na terenie dawnego kamieniołomu, opanowanego przez rośliny zielone i krzewiaste, swoje siedlisko znalazły rośliny ciepłolubne. Grupa ta liczy ok. 20 taksonów, wśród nich są m.in.: traganek szerokolistny, rzepik pospolity, babka średnia, lucerna sierpowata, starzec jakubek, wilżyna bezbronna i lebiodka pospolita.  W runie występuje 31 gatunków chronionych, w tym 21 objętych ochroną ścisłą i 10 częściową. Najciekawsze z nich to storczykowate: storczyk plamisty (kukułka), kruszczyk szerokolistny, siny i rdzawoczerwony, buławik mleczolistny, podkolan biały i gnieźnik leśny. Rezerwat jest miejscem występowania wielu roślin chronionych i rzadkich w skali regionalnej; rosną tu: bluszcz pospolity, buławik mieczolistny, lila złotogłów, listera jajowata, skrzyp olbrzymi, wawrzynek wilczełyko.

 

Z racji obecności na tym terenie licznych potoków i obszarów podmokłych bogata jest w rezerwacie herpetofauna (ogół wszystkich płazów i gadów występujących na danym obszarze). Żyje tutaj traszka górska i karpacka, żaba trawna i moczarowa, jaszczurka: zwinka, żyworodna i padalec, oraz typowo górskie gatunki: salamandra plamista i kumak górski. Wśród zarośli, na obrzeżach lasów żyje rzekotka drzewna, a w  miejscach nasłonecznionych m.in. w dawnym kamieniołomie, żmija zygzakowata. Z ptaków drapieżnych w rezerwacie występują: orliki krzykliwe, jastrzębie, myszołowy zwyczajne, krogulce i pustułki. Typowymi mieszkańcami kompleksów leśnych są: puszczyk uralski, dzięcioł białogrzbiety, pokrzewka jarzębata, kruk i liczna grupa ptaków śpiewających. Dogodne warunki do życia znalazło tu wiele gatunków ssaków, m.in.: jelenie, sarny, dziki i borsuki. Spotkać można także muflony, które przed kilku laty zostały wypuszczone do lasów Nadleśnictwa Strzyżów. Mniej licznie występuje kuna leśna, lis, gronostaj. Napotkano także orzesznicę i popielicę. Charakterystycznym elementem są liczne mrowiska, niektóre z nich dochodzą do 1 metra wysokości oraz ponad metr średnicy. W ich sąsiedztwie słyszalny jest specyficzny, wyraźny szum powodowany ruchem tysięcy osobników po ściółce leśnej. 

 
Z punktu widokowego zlokalizowanego na wierzchowinie Pogórza Strzyżowskiego, w najbliższym sąsiedztwie góry Chełm, rozpościera się panorama z widokiem na Pogórze Dynowskie z najwyższą Suchą Górą (585 m n.p.m.), Doły Jasielsko- Sanockie i Beskid Niski z charakterystyczną sylwetką Cergowej (716 m n.p.m.).
 
Skrzyp olbrzymi, fot....
Żaba moczarowa, fot....
Lepiężnik biały, fot....

 

Więcej informacji na temat ścieżki przebiegającej przez rezerwat można znaleźć tutaj: ścieżka przyrodnicza "Szlak Edukacji Ekologicznej"

Strona internetowa opracowana w ramach projektu "Zielone Podkarpacie", dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein, i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków MF EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu RP w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Tropem karpackich żubrów" współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007-2013.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Zielone Podkarpacie - popularyzacja różnorodności biologicznej w wymiarze ekosystemowym" który korzysta z dofinansowania w kwocie 896 496 zł pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej - korytarze migracyjne" realizowanego przy wsparciu Szwajcarii w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE.

Copyrights 2015. Zielonepodkarpacie.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone. projekt i realizacja: ideo