Serwis poświęcony przyrodzie województwa podkarpackiego

Pogórze Dynowskie

Pogórze Dynowskie od zachodu jest ograniczone doliną Wisłoka, a od wschodu doliną Sanu. Na południu graniczy z Dołami Jasielsko-Sanockimi. Na północy przechodzi w Kotlinę Sandomierską i Roztocze. Jest to największy mezoregion wśród zewnętrznych Pogórzy Karpackich. Rozciąga się między doliną Wisłoka na zachodzie a doliną Sanu na wschodzie. Granica północna jest długa i trudna do wyznaczenia w terenie, gdyż stanowi ją nasuniecie fliszu karpackiego na utwory mioceńskie Kotliny Sandomierskiej, lekko sfałdowane na tym obszarze i tworzące tzw. Podgórze Rzeszowskie, ciągnące się 60-cio kilometrowym łukiem wzdłuż linii kolejowej Rzeszów - Przemyśl, przykryte glinami i piaskami czwartorzędowymi oraz lessem. Granica południowa jest krótka i wyraźna, gdyż południowe pasma pogórza opadają stromym progiem do Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej. Na południowym wschodzie granica z Pogórzem Bukowskim (część Dołów Jasielsko-Sanockich) przebiega orientacyjnie wzdłuż drogi z Beska do Sanoka, przecinając wododział między Wisłokiem a Sanem.

 


Północna część pogórza to wyrównana powierzchnia wyżynna osiągająca 350 - 450 m n.p.m. gęsto zaludniona, wylesiona. Na południe od Błażowej wznosi się wyraźne pasmo Wilczego (Patrii) 510 m n.p.m., zalesione, a cenne przyrodniczo obszary zostały ujęte w dwóch rezerwatach: florystycznym „Wilcze”, chroniącym m.in. buczynę karpacką i faunistycznym rezerwacie „Mójka”, chroniącym stanowisko bobra. Szerokie garby części północnej części pogórza wycięte są w fałdach płaszczowiny skolskiej. Na południe od nich na granicy z płaszczowiną śląską w oknie węglówki wychodzą skały najstarszej płaszczowiny-podśląskiej.

 

 

Południowa część między dolinami Stobnicy a Wisłoka to pasmo o charakterze górskim zbudowane z odpornych skał fliszu płaszczowiny śląskiej, ciągnie się od przełomu Wisłoka pod Frysztakiem po Brzozów, składa się z 3 części: pasmo Czarnego Działu, z najwyższym szczytem Kiczery Wyżne (518 m n.p.m.), pasmo Czarnówki (492 m n.p.m.) i Suchej Góry (591 m n.p.m.) - najwyższego szczytu Pogórza Dynowskiego, z rezerwatem „Prządki” i zamkiem Kamieniec w Odrzykoniu, znanym z dramatu „Zemsta” Aleksandra Fredry. Pasma te tworzą najpiękniejszy i najcenniejszy przyrodniczo fragment Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Pasmo Kretówki, z najwyższym wzniesieniem Bucznik (436 m n.p.m.) i dwoma rezerwatami Cisów: „Kretówki” i „Cisy w Malinówce”, będących największymi skupiskami cisów w Polsce.

 


Pod względem kulturowym i historycznym teren Pogórza Dynowskiego jest niezwykle zróżnicowany i niesamowicie ciekawy. Każda miejscowość kryje w sobie pamiątki po burzliwej przeszłości - od tajemniczych kurhanów z zamierzchłych czasów, początków osadnictwa, wojen, najazdów, rabacji, po tragiczne lata I i II wojny światowej i burzliwe lata powojenne. Obszar pogórza wyróżnia się także pod względem etnograficznym, to na tym terenie ludność zaliczana do Pogórzan Wschodnich sąsiadowała z enklawą ludności Rusińskiej zwanych Zamieszańcami, zamieszkującymi 10 wsi skupionych w południowej, najbardziej niedostępnej części pogórza.

 

 

 

 

Strona internetowa opracowana w ramach projektu "Zielone Podkarpacie", dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein, i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków MF EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu RP w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Tropem karpackich żubrów" współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007-2013.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Zielone Podkarpacie - popularyzacja różnorodności biologicznej w wymiarze ekosystemowym" który korzysta z dofinansowania w kwocie 896 496 zł pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej - korytarze migracyjne" realizowanego przy wsparciu Szwajcarii w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE.

Copyrights 2015. Zielonepodkarpacie.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone. projekt i realizacja: ideo