Karpaty to rozległy łańcuch górski położony w środkowej Europie. Ciągną się wyraźnym łukiem o długości ok. 1300 km pomiędzy przełomem Dunaju: na granicy austriacko–słowackiej, do tzw. „Żelaznej Bramy” na pograniczu rumuńsko-serbskim. Ten łańcuch górski pod względem przyrodniczych wyróżnia się w Europie największym obszarem lasów o charakterze pierwotnym – ok. 300 tys. ha. Górskie lasy mieszane Karpat, Alp, Bałkanów i Kaukazu zaliczone zostały do 200 najważniejszych ekosystemów świata wymienionych na liście „Global 200 WWF”. Najważniejszą cechą łańcucha karpackiego – począwszy od krajobrazu, poprzez przyrodę, na grupach etnicznych i dziedzictwie kulturowym skończywszy – wydaje się jego różnorodność. Główne kluczowe czynniki kształtujące wartość przyrodniczą Karpat, to duża różnorodność siedlisk przyrodniczych charakterystyczna dla obszarów górskich oraz niedostępność tego terenu, która sprawia, że wiele miejsc ma nadal charakter zbliżony do naturalnego. Różnorakość siedlisk przyrodniczych związana jest z dynamicznymi zmianami warunków klimatycznych wraz z wysokością nad poziomem morza i wynikającą z tego strefowością roślinności. Przyjmuje się, że każdy wyodrębniony łańcuch górski posiada swój typ roślinności, i tak jest również w przypadku Karpat. Karpaty to również ważna ostoja dla wszystkich dużych drapieżników w Europie. Tutaj zachowały się największe górskie populacje niedźwiedzia brunatnego, wilka, rysia i żbika. Obszar ten jest również bardzo ważny dla ochrony żubra z linii kaukaskiej i kozicy.

System obszarów chronionych stale rozwijał się i obecnie stał się najważniejszym elementem ochrony przyrody na świecie. Obszary chronione mają różnorodny charakter i obejmują tereny nie tylko o walorach przyrodniczych, ale także o szczególnie cennych walorach estetycznych, kulturowych i historycznych.

Formy ochrony w Polsce
W obowiązującym w Polsce prawie ochrona przyrody regulowana jest przepisami ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. W jej rozumieniu ochrona przyrody polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody. Najwyższą formą ochrony przyrody jest park narodowy, czyli "obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe”. W polskich Karpatach znajduje się sześć parków narodowych: Babiogórski, Gorczański, Pieniński, Tatrzański, Magurski i Bieszczadzki. Obejmują one wiele pasm górskich – od Beskidu Żywieckiego na zachodzie, przez Gorce, Tatry, Beskid Niski, aż po Bieszczady na wschodzie. Łączy je górskie położenie, różni – prawie wszystko inne.

Formy ochrony na Ukrainie   
Obszary chronione na Ukrainie tworzone są na podstawie Ustawy „O funduszu przyrodniczo-rezerwatowym” (Zakon Ukrainy “Pro prirodno-zapovidnyj fond” – Закон України «Про природно-заповідний фонд»), przyjętej 16 czerwca 1992 r. z późniejszymi poprawkami. Na terytorium krajowych parków przyrodniczych, biorąc pod uwagę walory środowiskowe, zdrowotne, naukowe, rekreacyjne, historyczne i kulturowe oraz inne wartości naturalnych kompleksów i obiektów, ich osobliwości, ustanowiono zróżnicowany system ich ochrony, reprodukcji i użytkowania zgodnie z podziałami funkcjonalnymi.


Walory przyrodnicze Karpat wymagają odpowiedniej ochrony, poprzez stworzenie sieci obszarów   chronionych, które znajdują się na terenie najcenniejszym przyrodniczo. Ważnym aspektem jest również utrzymanie systemu korytarzy ekologicznych, które  łączą te poszczególne obszary. Oczywiście wiele jest jeszcze do zrobienia, bo na wyznaczeniu granic obszarów chronionych problem się nie kończy – ochrona przyrody, by mogła być skuteczna, musi być konsekwentnie wdrażana, a jej narzędzia muszą być stale udoskonalane. I to właśnie w Karpatach – obszarze cennym i mocno zróżnicowanym, a w wielu miejscach narażonym na presję człowieka – teza ta znajduje potwierdzenie.

Zachęcamy do zapoznania się z następującymi artykułami:
- System ochrony przyrody w Karpatach na pograniczu polsko-ukraińskim
- Turystyka na obszarach przyrodniczo cennych pogranicza polsko-ukraińskiego w Karpatach

- Turystyka zrównoważona
- Narodowy Przyrodniczy Park „SYNEWYR”
- Narodowy Przyrodniczy Park „Beskidy Skolskie”
- Narodowy Przyrodniczy Park „Huculszczyzna”'

- Magurski Park Narodowy

- Bieszczadzki Park Narodowy

Pliki do pobrania

system_ochrony_przyrody_w_karpatach_na_pograniczu_polsko-ukrainskim.pdf

turystyka_na_obszarach_przyrodniczo_cennych.pdf

narodowy_przyrodniczy_park_synewyr.pdf

narodowy_przyrodniczy_park_-_huculszczyna.pdf

narodowy_przyrodniczy_park_-_beskidy_skolskie.pdf

bieszczadzki_park_narodowy.pdf

magurski_park_narodowy.pdf

turystyka_zrownowazona.pdf