Święta Bożego Narodzenia są najważniejszymi i najbardziej oczekiwanymi ze świąt w polskiej tradycji. Spędzamy je w gronie rodziny i najbliższych przyjaciół. Z Bożym Narodzeniem związanych jest wiele zwyczajów i symboli, wywodzących się z dawnych podań i wierzeń. To dzięki nim święta te są tak szczególnym okresem, pełnym uroku i magicznej atmosfery.
Jednym z symboli tych świąt jest zawieszanie gałązek jemioły. Jemioła fascynowała ludzi od zawsze. Nie wiadomo skąd nagle wyrasta na drzewach, a po ścięciu nie brązowieje, tylko zmienia barwę na delikatnie złotą.
Jemioła pospolita (łac. Viscum album) to zimozielony półpasożyt - rośnie na innych roślinach (zazwyczaj na drzewach) i pobiera od nich wodę i substancje mineralne. Sama natomiast może fotosyntetyzować. Jemioła zbudowana jest z dość krótkich ulistnionych gałązek. Liście jemioły są zielone (czasem zielonożółte), skórzaste. Zimą jemioła jest obsypana owocami - białymi jagodami. Jemioła jest rośliną leczniczą - jako surowiec zielarski wykorzystuje się liście i pędy.
Jemiołę strąconą z drzewa (nigdy nie odciętą od niego) wieszano nad wejściem do domu, aby chroniła go przed niechcianymi gośćmi, a przyciągała dobrych ludzi. Dekorowano nią także wnętrza domów, co miało zapewnić jego mieszkańcom szczęście i zdrowie. Już w starożytności jemioła była otaczana kultem, czcili ją również nasi słowiańscy przodkowie. Chroniła przed czarami i urokami. Celtowie wierzyli, że jemioła poprawia płodność. Stąd wziął się angielski zwyczaj pocałunków pod jemiołą, który z czasem przejęli i inni mieszkańcy Europy, w tym także Polacy. Dziś całujących się par pod jemiołą w święta jest mnóstwo – wierzą, że magia rośliny umocni ich miłość i zapewni trwałość ich związkowi.
Zwyczaj zawieszania gałązek jemioły podczas świąt wywodzi się z XVII - wiecznej Anglii .Anglicy zapoczątkowali też zwyczaj całowania się pod jemiołą. Zgodnie z obyczajem jemiołę zawieszamy: nad wigilijnym stole (nie później niż przed pierwszą gwiazdką na niebie), nad kuchnią, nad drzwiami wejściowymi.
Gałązek jemioły nie wyrzucamy po świętach. Powinno się ją ususzyć i przechowywać cały rok, do następnych świąt. Jeśli nie chcemy trzymać jemioły przez cały rok, powinniśmy ją spalić w święto Trzech Króli, czyli 6 stycznia. Gdy zniszczymy ją wcześniej, to pary, które całowały się pod nią, pokłócą się i mogą stać się wrogami.
Źródła: Fokus tv, Wymarzony ogród
Fot. M. Pociask
Strona internetowa opracowana w ramach projektu "Zielone Podkarpacie", dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein, i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków MF EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu RP w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.Strona została rozbudowana w ramach projektu "Tropem karpackich żubrów" współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007-2013.Strona została rozbudowana w ramach projektu "Zielone Podkarpacie - popularyzacja różnorodności biologicznej w wymiarze ekosystemowym" który korzysta z dofinansowania w kwocie 896 496 zł pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Strona została rozbudowana w ramach projektu "Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej - korytarze migracyjne" realizowanego przy wsparciu Szwajcarii w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE.