Międzynarodowy Dzień Ptaków

1 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Ptaków. Święto ustanowione w Paryżu w 1902 roku, upamiętnia podpisanie pierwszej międzynarodowej konwencji o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa. Polska dołączyła do stron konwencji w roku 1932.

Celem święta jest  zwrócenie uwagi na zagrożenia przed jakimi stoją ptaki, oraz zachęcenie ludzi do zaangażowania się w ich ochronę. Na świecie żyje około 10 tysięcy gatunków ptaków, z czego ponad 1250 gatunków  zagrożonych jest wyginięciem, co stanowi 13% wszystkich gatunków ptaków!

Zwiększająca się presja człowieka i zmiany w naturalnych siedliskach to główne zagrożenia dla ptaków. Coraz więcej miejsca zajmują budynki i drogi. Zmniejszają się tereny starych lasów, zmieniają tereny rolnicze (zanik przydrożnych drzew, miedz, śródpolnych zakrzaczeń i oczek wodnych). Tymczasem z  samymi przydrożnymi alejami związanych jest w Polsce około 60 gatunków ptaków, a w zadrzewieniach śródpolnych liczba ta dochodzi do 80 gatunków!

W Polsce występuje około 350 gatunków ptaków, każdy z nich ma swoje wymagania siedliskowe związane z możliwością odpoczynku, zdobycia pokarmu, znalezienia partnera do rozrodu i odchowania piskląt. Duża grupa to gatunki wyspecjalizowane, wymagające szczególnych warunków. Te gatunki  nie wytrzymują presji człowieka i zanikają, jak np. rzadkie dzięcioły: białogrzbiety i trójpalczasty, których występowanie zależy od obecności martwych drzew.

Część gatunków cechuje szeroka tolerancja i dobrze radzą sobie w siedliskach silnie zmienionych  – mieszkają tuż obok nas –  w miejskich parkach, ogrodach, na cmentarzach, a nawet  w niewielkich zadrzewieniach. Niektóre z nich, jak jerzyki, kawki, gołębie czy pustułki nauczyły się gniazdować na miejskich osiedlach, gdzie wysokie bloki przypominają skalne urwiska, a parapety, gzymsy  i otwory wentylacyjne pełnią rolę skalnych półek. Towarzyszą nam wróble, które budują gniazda w szczelinach budynków czy pod dachówkami, oraz bogatki, które potrafią założyć gniazdo w skrzynce na bezpieczniki elektryczne, w szlabanie, a nawet w słupku ogrodzeniowym!

Jak można świętować Międzynarodowy Dzień Ptaków? Najlepszym rozwiązaniem będzie włączenie się w ochronę ptaków – może być to powieszenie skrzynki lęgowej, zadbanie o obecność owocowych drzew lub krzewów zapewniających ptakom pokarm, wystawienie pojnika czy zadbanie o śródpolną miedzę albo oczko wodne. W miastach bardzo ważna jest troska o ptaki gniazdujące w budynkach, zagrożone podczas prac ociepleniowych (m.in. wróble, kawki i jerzyki – widząc takie prace warto sprawdzić, czy inwestor ma wymagane prawem zezwolenia z regionalnej dyrekcji ochrony środowiska.

Źródło: Ekokalendarz, Ekologia

Fot. M.Sebastianka